Opłaty sądowe
Opłata sądowa i jej wysokość
Opłacie w postępowaniu cywilnym podlegają pisma, od których ustawa przewiduje jej pobranie. W takim przypadku warunkiem skutecznego złożenia pisma procesowego jest uiszczenie przez stronę opłaty w odpowiedniej wysokości (por. art. 3 u.o.k.s.).
Wyróżniamy trzy rodzaje opłat:
- Opłata stosunkowa – pobierana jest w sprawach o prawa majątkowe wynosi od 30 zł do 200 000 zł (w zależności od wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia).
- Opłata stała – pobierana jest w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie sprawach o prawa majątkowe - jest ona jednakowa dla wszystkich spraw z danej kategorii; minimum wynosi ona 30 zł, maksimum 10000 zł.
Z uwagi na fakt, że w zależności od kategorii spraw różne są wysokości opłaty stałej, zaś możliwości w tym zakresie jest bardzo dużo, należy w punkcie informacyjnym w sądzie zasięgnąć informacji na temat wysokości opłaty stałej w danej sprawie.
Uwaga: W niektórych sytuacjach strona postępowania nie ma obowiązku zapłaty kosztów sądowych. Dotyczy to m.in. strony, która:
- dochodzi ustalenia ojcostwa lub macierzyństwa oraz roszczeń z tym związanych;
- dochodzi alimentów;
- wnosi o uznanie postanowień umownych za niedozwolone;
- została zwolniona przez sąd od kosztów sądowych.
Opłata kancelaryjna
Jest to opłata pobierana za wydanie z akt sprawy odpisu lub kopii dokumentu.
Za wydanie poświadczonego odpisu, wypisu lub wyciągu, odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem prawomocności, odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem wykonalności albo zaświadczenia pobierana jest opłata w wysokości 20 zł za każde rozpoczęte 10 stron dokumentu.
Za wydanie zwykłej kopii dokumentu z akt sprawy pobierana jest opłata w wysokości 20 zł za każde rozpoczęte 20 stron.
Sposoby uiszczania opłat sądowych
Opłaty sądowe w sprawach cywilnych uiszcza się:
- w formie bezgotówkowej na rachunek bieżący dochodów właściwego sądu;
- w budnku sądu przy Al. Żołnierzy I Armii Wojska Polskiego 16 za pośrednictwem wpłatomatu (w formie bezgotówkowej);
- w formie znaków o odpowiedniej wartości wykonanych według ustalonego wzoru tzw. znaków opłaty sądowej, przy czym maksymalna wysokość opłaty sądowej, jaką można uiścić przy pomocy znaków opłaty sądowej, wynosi 1500 zł.
Numer konta bankowego do wpłat opłat sądowych: 77 1010 1339 0024 2422 3100 0000 (NBP O/Okr. w Lublinie).
Zwolnienie od kosztów sądowych
Jeśli nie stać Cię na ponoszenie kosztów postępowania, możesz złożyć do sądu wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. W wyniku uwzględnienia Twojego wniosku sąd może:
- zwolnić Cię od ponoszenia kosztów sądowych w części – jeżeli jesteś w stanie ponieść tylko część kosztów, zaś pozostałej części nie jesteś w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny; może to np. polegać na zwolnieniu od określonej kwoty lub opłaty, czy też ułamkowej lub procentowej części kosztów;
- zwolnić Cię w całości od kosztów sądowych – jeżeli nie jesteś w stanie ponieść ich bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych
Wniosek o zwolnienie od kosztów postępowania powinien zawierać (por. art. 126 k.p.c., 102 ust. 2, 105 u.o.k.s.):
- tytuł pisma (wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych);
- Twoje dane (imię, nazwisko, miejsce zamieszkania);
- dane Twojego przeciwnika lub uczestników;
- oznaczenie sądu, do którego pismo wnosisz;
- wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, z zaznaczeniem czy zwolnienie ma nastąpić z całości czy części kosztów;
- oświadczenie, że nie jest się w stanie ponieść kosztów w całości lub części bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie i rodziny;
- Twój podpis, ewentualnie podpis Twojego pełnomocnika;
- załączniki.
Uwaga:
Do wniosku musisz dołączyć oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach, źródłach utrzymania się. Oświadczenie to sporządza się wg ściśle ustalonego wzoru, który otrzymasz w sądzie (por. art. 117 k.p.c., 102 ust. 2 u.o.k.s.).
Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych możesz również złożyć w sądzie ustnie do protokołu. Niemniej jednak nie zwalania Cię to od sporządzenia powyższego oświadczenia wg ustalonego wzoru.
Pamiętaj, że w postępowaniu wieczystoksięgowym zwolnienie od kosztów sądowych może nastąpić jedynie przed złożeniem wniosku o wpis do księgi wieczystej (por. art. 106 u.o.k.s.).
Skróty
u.o.k.s. – ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Dz. U. 2005 r. Nr 167 poz. 1398 z późn. zm.
k.p.c. – ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, Dz. U. 1964 r. Nr 43 poz. 296 z późn. zm.